İş Bırakma Eylemine Katılan Doktor Katıldığı Günler için Ücret Talep Edebilir mi?

Bursa 2. İdare Mahkemesi, bir doktorun üyesi olduğu dernek ve sendikanın aldığı karar doğrultusunda iş bırakma eylemine katılması nedeniyle hakkında yapılan maaş kesintisini hukuka aykırı bulmuştur. Mahkeme, iş bırakma gerekçelerinin (özlük haklarının verilmemesi, haksız malpraktis cezaları, sağlıkta şiddet, sistem ve mevzuat sorunları) sendikal eylem kapsamında meşru ve kabul edilebilir olduğunu belirtmiştir. Bu nedenle dava konusu işlemin iptaline ve yapılan kesintinin, başvuru tarihinden itibaren yasal faiziyle davacıya ödenmesine karar verilmiştir.

Kanun yararına bozma kararı ile Danıştay ücret iadesine şu gerekçelerle set çekmiştir:

• Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği’ne göre, aile hekimlerine yalnızca çalıştıkları gün sayısına göre ödeme yapılır. Belirli istisnalar dışında (örneğin, Bakanlıkça eğitim görevlendirmesi, bulaşıcı hastalık nedeniyle görev başında olamama, yurt dışında sağlık hizmeti sunma, yıllık izin gibi), çalışılmayan günler için ödeme yapılmaz. Meşru mazeretler olsa bile, vekaleten hizmet yürütülmüyorsa ödeme yapılması öngörülmemiştir.

  
  

• Somut olayda, davacı aile hekimi sendikal faaliyet (iş bırakma eylemi) nedeniyle işe gelmemiştir. Ancak yönetmelikte sendikal eylem, ödeme yapılabilecek istisnalar arasında yer almamaktadır. Bu nedenle idare, “işe gidilmeyen gün” kapsamında ücret ödememiştir.

  
  

• Öte yandan, 6356 sayılı Kanun’un 67. maddesi, grev ve lokavt süresince iş sözleşmelerinin askıda olduğunu ve bu dönemde işverenin ücret ödeme yükümlülüğünün bulunmadığını belirtir. Mahkeme, davacının sendikal hakkını kullanarak iş bırakmasının ücret ödenmesini gerektirmediğine ve bu durumun sendika hakkı ihlali sayılmadığına hükmetmiştir.

  
  

• Sağlık çalışanlarının acil hizmetleri aksatmadan iş bırakmaları nedeniyle disiplin cezası verilemeyeceğine dair kararlar bulunsa da, çalışılmayan günler için ödeme yapılmaması hukuka uygundur. İş bırakma eylemleri, sendikal faaliyetin engellenmesi olarak değerlendirilemez.

  
  

Somut olayda, sözleşmeli aile hekimi olan davacının iki gün işe gelmediği ve bu durumun ilgili yönetmelikteki istisnalar kapsamında olmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle yapılan maaş kesintisinde hukuka aykırılık bulunmamıştır.

SONUÇ OLARAK İŞ BIRAKMA EYLEMİNE KATILAN HEKİM İLGİLİ GÜNLERE İLİŞKİN ÜCRET TALEP EDEMEZ. (Danıştay 2.Daire Başkanlığı E. 2025/1655 K. 2025/3139)